Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )
Grimìo-de-Lisa
Grimmia lisae
Grimmiaceae
Nom en français : Grimmie de Lisa.
Descripcioun :Aquesto mousso fai partido dóu group di Grimmia trichophylla que se recounèisson à si long péu ialin que s'alargisson pau d'à cha pau sus la fueio. En mai d'acò trachisson en tepiero sus li roco e fan pas de couissin coume Grimmia pulvinata. Es uno mousso diouïco que fai raramen d'espouroufite. Dins aquest group sèmblo la souleto à veni tambèn sus li roco basico (cauquié).
Usanço :Se destrìo, dificilamen, de Grimmia trichophylla e de si cousino bonodi la formo de si celulo basalo, dóu mitan e d'aut de la fueio. Apoundèn que li fueio soun proun sarrado un cop seco, i'a dos estrato de celulo en aut (fueio). La costo coupado mostro uno filo d'estereïdo au mitan.
Port : Acroucarpo
Taio : 1 à 3 cm
Fueio : 3 à 5 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Grimmia
Famiho : Grimmiaceae
Ordre : Grimmiales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,3 à 0,5 cm
Ø (o loungour) flour : Dènt estrecho
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : ? à ? m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Roco
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Grimmia lisae De Not., 1837
(= Grimmia trichophylla subsp. lisae (De Not.) Boulay, 1884 )